ناکامیهای شاعران درباریاز آغاز شعر فارسی تا حمله مغول

Authors

سمیه فرازمند

سید محمود الهام بخش

abstract

باتشکیلحکومتهایایرانیدرقرنهایسوّموچهارموحمایتهایامرایاینحکومتهاازشعرفارسی،هرروزتعدادبیشتریبهشعروشاعریرویآوردند. اینرونددردورانحکومتهایغیرایرانی­­ایکهپسازسامانیانبرایرانفرمانرواییکردند،حتّـیگاهباشدّتبیشترینیزادامهیافت. داستانپاداشهاوامتیازاتمختلفیکهشاعراندردربارهامی­یافتند،درمنابعتذکره­ایوتاریخیذکرشدهاست. درعینحال،پیوستنبهدرباروتقرّببهپادشاهان،رنجهاوناکامیهایینیزبرایشاعرانبههمراهداشتهاست. درباربرایشاعران،خطرآفرینبوده،آزادیشانرامحدودمی­کردهوگاهحتّیآنانرابهتحملتوهینهاوآزارهانیزوامی­داشتهاست.درنتیجةاینوضعیت،بسیاریازآنان،ازشعروشاعریاظهاربیزاریوحتّیعده­ایازدربارکناره­گیریکردند.       دراینمقاله،ابتداانواعناکامیهاییکهشاعرانرادرمحدودةزمانیازآغازشعرفارسیتاحملةمغول،آزردهساخته،ذکرشدهاست. اینناکامیهابهترتیببسامدعبارتنداز: فقریانیازمادّی،بازماندنازسیروسفر،بی­توجّهیبهشاعرانیاعدمتوجّهکافیبهآنان،زندانیشدن،راندهشدنازدربار،مرگبراثرارتباطبادربار،هجوشدن،عزلشدنازمقامخود،تبعید،تعقیب،مصادرةاموالوواداشتهشدنبهکارهایپست. درمرحلةبعد،علّتوقوعاینناکامیهابررسیونشاندادهشدهاستکهاستبدادحکومتهایایندوره،تغییرشرایطسیاسیواجتماعیوخسّتممدوحان،درکنارعواملروانیوشخصیتیشاعراندرباریودرمواردیاقبالبد،دروقوعاینناکامیهامؤثّربوده­اند. درادامه،بازتابناکامیهایشاعراندرشعرآنانبررسیشدهاست. دراینبخشبهاعتذاریه­ها،شکواییه­هاومفاخره­هایشاعرانکهغالباً،حاصلناکامیهایآنان،پرداختهشدهاست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقدی بر کتاب «ایران از آغاز دوران اسلامی تا حمله مغول»

مولف این کتاب آقای دکتر علی اکبر ولایتی در ده فصل تاریخ ایران از ورود اسلام تا حمله مغول را مورد بررسی قرار داده است. چنانکه از عناوین فصول کتاب مشخص می شود، این اثر تاریخ سیاسی ایران در دوره مورد اشاره را کانون توجه خود قرار داده و مسائل اقتصادی و اجتماعی در آن بصورت پراکنده مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده کتاب، در خلال فصل های مختلف علایق دینی و ارزشی خود را حتی در توصیف رویدادها نشان داده و...

full text

سوگنامه شاعران در سوگ شاعران دیگر از آغاز شعر فارسی تا ابتدای دوره بازگشت ادبی

مرگ آدمی همانند دیگر حرکات ، رفتار و کردار او در طول تاریخ منشإ به وجود آمدن داستان ها، روایت ها و حکایت ها گشته ، و آثار درخوری به ارمغان آورده است. انسان که خلد و جاودانگی ذاتا مورد پسند اوست بدیهی است که از درگذشت و فوت آن چه و آن که برای او عزیز است اندوهگین می شود و به نوعی می خواهد احساس درونی خود را برای دیگران بیان کند و از این راه آلام خود را تسکین دهد. بدون تردید زبان شعر، گیرا ترین و...

15 صفحه اول

مراکز آموزشی طوس از آغاز دوره اسلامی تا استیلای مغول

در بررسی تاریخ آموزش و پرورش در سرزمین های اسلامی به نواحی و شهرهاییبر می خوریم که با وجود شهرت و کثرت علمای منسوب به آن اطلاع چندانی ازوضع علمی آنها در دست نیست . از جمله آنها ناحیه طوس است که به رغماهمیت مذهبی و برخاستن علما و دانشمندان بزرگی از آنجا چون شیخ طوسی،ابوحامد غزالی، ابن حمزه طوسی، خواجه نصیرالدین طوسی و ... تا کنون بررسیدقیقی درباره آن انجام نیافته ا ست. یکی از جنبه های ناشناخته ط...

full text

پیروی شاعران روس از قالب‌های شعر فارسی

در پژوهش حاضر آن دسته از قالب‌های شعر فارسی بررسی می‌شود که شاعران روس بدان توجه نشان داده‌اند و از آن‌ها پیروی کرده‌اند. از آنجا که شاعران بزرگ ایرانی، مانند فردوسی، حافظ، سعدی، خیام، نظامی و... همواره احترام ادیبان روس را برانگیخته‌اند، پیروی از شیوه‌ها، قالب‌ها و بن‌مایه‌های شعری آن‌ها یکی از راه‌های نزدیک شدن روح و احساس آن‌ها به این بزرگان ادب ایران زمین بوده‌است. بنابراین، این سیره که در ...

full text

عوامل چشم‌زخم در شعر شاعران فارسی

شعر فارسی علاوه بر آنکه نمایانگر اندیشه‌ها و احساسات شاعران است، تجلّی‌گاه افکار، اعتقادات، آداب، رسوم، و فرهنگ حاکم بر جامعة ایشان نیز هست. از این‌رو بررسی عناصر فرهنگ عامّه در شعر شاعران، از دو دیدگاه، قابل توجه و حائز اهمّیت است: یکی استخراج ویژگی‌های فرهنگی این عناصر از خلال شعر شاعران، و دیگر نقد و بررسی شیوة بهره‌گیری شاعران از این عناصر در هنرپردازی‌های شاعرانة خویش. از جملة این عناصر که در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی

Publisher: دانشگاه یزد

ISSN 1735-9589

volume 15

issue 29 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023